.
Sản xuất công nghiệp vẫn thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái.
CôngThương – Trong báo cáo tình hình kinh tế năm 2013 và dự báo kinh tế 2014- 2015 công bố ngày 30/8, Ủy ban Giám sát tài chính Quốc gia (UBGSTCQG) đánh giá, kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định, lạm phát tiếp tục được kiểm soát ở mức thấp so với các năm trước (CPI 8 tháng tăng 3,53% so với đầu năm), tạo tiền đề cho phát triển ổn định trong các năm tiếp theo.
Vẫn nhiều thách thức
Theo báo cáo, UBGSTCQG cho rằng, nếu không có những thay đổi về giá các mặt hàng cơ bản thì nhiều khả năng lạm phát cả năm 2013 sẽ vào khoảng 5% (cao hơn so với mức tương ứng 4.3% của năm 2012).
Cán cân thanh toán tổng thể tiếp tục thặng dư và dự báo trong năm 2013 thặng dư 1,5-2 tỷ USD. Tuy nhiên, mức thặng dư cán cân thanh toán giảm nhiều so với 2012 khi mức thặng dư 5 tháng đầu năm là 1,5 tỷ USD, giảm 79% so với cùng kỳ; cán cân vốn thặng dư 2,56 tỷ USD, giảm 37% so cùng kỳ năm 2012.
Tăng trưởng kinh tế và sản xuất được cải thiện nhưng còn nhiều thách thức. Xuất khẩu tăng khá nhưng chủ yếu do đóng góp của khu vực FDI. Xuất khẩu 8 tháng tăng 14,7% nhưng khu vực trong nước chỉ tăng 3,1%. Tương tự, nhập khẩu tăng 14,9%, khu vực trong nước chỉ tăng 4%.
Để đạt mục tiêu CPI cả năm không vượt quá mức 7%, công tác điều hành giá cả trong những tháng cuối năm sẽ có tính quyết định. Việc điều chỉnh giá các mặt hàng cơ bản và dịch vụ công cần có sự điều phối thống nhất, có bước đi và lộ trình thích hợp.
Sản xuất công nghiệp vẫn thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái trong khi sản xuất nông lâm thủy sản đạt thấp nhất trong vòng 10 năm (6 tháng đầu năm 2013 chỉ đạt 2,4%). Mức tăng chỉ số sản xuất công nghiệp 3, 4, 5, 6, 7 và 8 tháng đầu năm 2013 lần lượt là 4,9%, 5%, 5,2%, 5,3%.
Chỉ số phát triển sản xuất công nghiệp (IIP) 8 tháng đầu năm đạt 5,3% tăng thấp hơn so với cùng kỳ năm ngoái (6,5%) và chỉ số quản lý thu mua (PMI) liên tiếp 3 tháng gần đây dưới ngưỡng 50 (ngưỡng mở rộng sản xuất), nhu cầu nhập khẩu máy móc thiết bị vật tư cho hoạt động sản xuất rất yếu (chỉ số nhập siêu/xuất khẩu đạt thấp (khoảng 0,7%) so với nhiều năm trở lại đây và lượng xăng dầu nhập khẩu giảm 25.3%).
Các doanh nghiệp vẫn còn gặp nhiều khó khăn, đặc biệt doanh nghiệp trong nước so với doanh nghiệp FDI. Trong 8 tháng đầu năm, các doanh nghiệp trong nước xuất khẩu chỉ tăng 3,1% trong khi các doanh nghiệp FDI tăng 26%; nhập khẩu tăng 4% so với 24,1% của doanh nghiệp FDI.
Dự báo kinh tế 2014-2015
Ngân hàng Thế giới dự báo trong năm 2014-2015, giá năng lượng giảm tương ứng 1% và 0,8%, giá hàng hóa phi năng lượng giảm tương ứng 0,3% và 0,9%.
Kinh tế vĩ mô 2013 đã được duy trì ổn định, với tổng cầu trong phạm vi kiểm soát, không gây áp lực lớn lên lạm phát và giúp ổn định kì vọng về lạm phát của người dân. Nhưng theo UBGSTCQG, “có một số nhân tố trở ngại”: Thứ nhất, áp lực điều chỉnh giá hàng hóa cơ bản (giá than và điện) và dịch vụ công vẫn lớn. Thứ hai, nhập khẩu có thể tăng cao hơn năm 2013 với xu hướng tăng trưởng khá hơn. Thứ ba, lãi suất và tỷ giá USD/VND tăng do những thay đổi chính sách tiền tệ của FED và một số nước có thể tác động phần nào đến cung cầu ngoại tệ và qua đó gây sức ép lên tỷ giá. Do đó, trong Báo cáo, Ủy ban này cũng nhận định: “Áp lực trên có thể được giảm bớt do chính sách kiểm soát ngoại tệ và quản lý thị trường vàng đang phát huy hiệu quả”.
Về tăng trưởng, báo cáo nhận định, ổn định kinh tế vĩ mô tạo điều kiện thu hút đầu tư. Đầu tư nước ngoài gia tăng do kinh tế thế giới tăng trưởng tốt hơn trong năm tới cũng như khả năng thu hút đầu tư cao hơn với triển vọng TPP được kí kết trong năm 2015. Đầu tư tư nhân trong nước cũng sẽ cải thiện nhờ những giải pháp chính sách hỗ trợ sản xuất kinh doanh đã triển khai trong thời gian qua phát huy tác dụng.
Báo cáo khẳng định, xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng khá từ những dự án có vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài và sẽ tiếp tục là động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, tăng trưởng cũng đứng trước một thách thức.
Cân đối NSSN tiếp tục khó khăn, ảnh hưởng đến khả năng bố trí vốn đầu tư phát triển (30% GDP), trong khi tăng trưởng kinh tế trong 2014 vẫn chủ yếu dựa vào vốn đầu tư do chưa cải thiện được nhiều năng suất và hiệu quả. Doanh nghiệp trong nước vẫn còn khó khăn, nhất là khu vực nông nghiệp.
Uỷ ban Giám sát Tài chính Quốc gia đề xuất các chỉ tiêu chủ yếu cho kế hoạch phát triển kinh tế năm 2014-2015, trên cơ sở tính toán mức tăng sản lượng tiềm năng thời điểm hiện tại khoảng 5,3%, với giả định tăng trưởng 5,3% và lạm phát 7% trong năm 2013:
Trong ngắn hạn, từ nay đến cuối năm 2013 và năm 2014, các chính sách cần tiếp tục hỗ trợ tổng cầu (đầu tư và tiêu dùng), tạo điều kiện cho doanh nghiệp tiếp tục tăng sản lượng, kích thích kinh tế. Theo đó, tổng vốn đầu tư toàn xã hội cần được quan tâm (không nên thấp dưới 30%GDP) để tạo điều kiện cân đối cung cầu hàng hóa, tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô.
Trong trung hạn, các chính sách cần hướng tới việc cải thiện cung cầu của nền kinh tế, nâng cao năng suất và hiệu quả của nền kinh tế. Do đó, việc đẩy nhanh tái cơ cấu kinh tế đóng vai trò quan trọng, đồng thời trung thực hiện trong 2-3 năm tới để tạo bước chuyển biến mới. Trong vài năm tới, xuất khẩu vẫn giữ vai trò động lực quan trọng cho tăng trưởng, do đó, việc thu hút vốn FDI cũng sẽ đóng vai trò quan trọng trong sản xuất xuất khẩu.
Về dài hạn, cần có những giải pháp từng bước cải cách khu vực nông nghiệp, nông thôn và hỗ trợ công nghiệp, khu vực doanh nghiệp trong nước.
Hải Vân
